Toinny Lukken is dierentrainer en gedragstherapeut voor dierentuindieren en honden. Op twintigjarige leeftijd begon zij bij het Dolfinarium in Harderwijk met het trainen van onder meer orka’s en dolfijnen. In haar latere loopbaan kwamen hier nog dieren als giraffen, paarden, koeien, apen, muizen, kippen, tijgers en muizen bij. Het doel was hierbij altijd ‘het verhogen van het dierenwelzijn en het reduceren van stress’. Momenteel staat zij aan het roer van de Dierentrainers Academie.
Zij wilde haar kennis en verhalen graag delen met een groter publiek maar wist volgens eigen zeggen niet goed hoe ze dit op papier moest krijgen, bij gebrek aan schrijverservaring. Janine Verschure bood hulp. Verschure werkt voor een groot aantal dierenbladen en schreef zelf meerdere boeken. Vanuit deze samenwerking ontstond het autobiografische boek ‘Kapsonesmakrelen’. De titel is ontleend aan een komische opmerking van een van de bezoekers van het Dolfinarium.
Inzicht
In dit boek vertelt Lukken over alles wat zij tijdens haar lange carrière heeft meegemaakt. Om het overzicht te behouden is het boek verdeeld in vijf delen. In het eerste deel, ‘Hoe dieren leren’, zet zij uiteen welke trainingsmethodes het beste werken en geeft zij een praktijkvoorbeeld aan de hand van het door haarzelf ontwikkelde 7-stappenplan.
Deze voorbeelden zijn in bijna elk hoofdstuk te vinden en bieden veel inzicht in de manier waarop verschillende dieren getraind kunnen worden.
In deel twee tot en met vijf komen deze dieren aan bod, onderverdeeld in zeezoogdieren, dierentuindieren, erfdieren en huisdieren.
Het is kostelijk leesvoer; Lukken is erg openhartig en vertelt vol passie en enthousiasme over de dieren die haar pad hebben gekruist. De liefde voor haar vak spat van de pagina’s. Het zijn geestige, ontroerende en soms ook trieste verhalen, waarbij ze een mooie balans weet aan te brengen in de menselijke en de dierlijke kant. Zo zegt zij onder andere: “Ik ben er nog steeds van overtuigd dat een dier perfect is en dat wij de fouten maken.”
Orka Morgan
Lukken is van mening dat elk dier getraind kan worden en legt uit waarom zij vindt dat training zo belangrijk is. De controverse wordt niet uit de weg gegaan; al direct aan het begin van het boek staat zij uitgebreid stil bij de kritiek vanuit de maatschappij op dieren in gevangenschap. Ook het tragische verhaal van orka Morgan komt voorbij. Het is interessant om te lezen hoe Lukken alle ophef zelf heeft ervaren. Tezamen met de vele kleurenfoto’s en de informatieve wetenswaardigheden maakt dit ‘Kapsonesmakrelen’ niet alleen een heel leuk, maar vooral ook een leerzaam boek.
De hondeneigenaar met een interesse in training zal er zeker het een en ander uit kunnen halen. Toch is het jammer dat Lukken aan het eind van het boek de plank enigszins misslaat. In dit laatste hoofdstuk wordt de hond besproken, waarbij de nadruk ligt op het oplossen of voorkomen van probleemgevend gedrag. De opmerking dat een hond die op de bank mag zich sterker en hoger geplaatst voelt, wekt hier grote verbazing. De meeste mensen weten inmiddels wel dat deze gedachtegang echt niet meer van deze tijd is. Dat juist iemand als Lukken, met al haar kennis en ervaring, deze opmerking maakt, is op zijn minst merkwaardig te noemen.
Het is een uitglijder die je haar echter graag vergeeft, gezien de inhoud van de rest van het boek. Lukken heeft het hart duidelijk op de goede plaats en de dieren in haar leven mogen hun poten of vinnen dichtknijpen dat zij haar hebben ontmoet.
Toinny Lukken & Janine Verschure
Kapsonesmakrelen en andere verhalen over het trainen van dieren
Uitgeverij Elmar BV
232 pagina’s
ISBN 9789038926957
€ 19,99
Deze recensie is gepubliceerd in het maandblad Onze Hond, nummer 7, september 2019