Als mensen eenmaal hebben besloten dat zij klaar zijn voor een pup in hun leven, willen zij hem dikwijls liever nog vandaag dan morgen in huis hebben. Ergens is dat ook wel logisch; als zo’n belangrijk besluit eenmaal genomen is, kan je natuurlijk niet wachten tot je je nieuwe maatje eindelijk in je armen mag sluiten! De meesten zullen gelukkig niet gelijk aan dit verlangen toegeven en eerst eens rustig op zoek gaan naar een geschikte fokker of ander betrouwbaar adres. Er zijn echter ook mensen die er helemaal niet over hebben nagedacht en die gewoon op een dag besluiten dat er een hond in huis moet komen, omdat hun pet daar toevallig naar staat; deze mensen worden ‘impulskopers’ genoemd. Waarom is dit nu een probleem?
Het probleem is dat deze mensen geneigd zijn om op websites als Marktplaats op zoek te gaan naar een leuke pup omdat zij op die manier vaak heel snel resultaat kunnen boeken. Handelaren en broodfokkers zijn maar wat graag bereid om tegemoet te komen aan deze vraag naar pups en bieden om de haverklap hondjes aan. De beschrijvingen en de foto’s die bij de pups staan, spreken op het eerste gezicht erg aan; ze zijn altijd volledig ingeënt, ontwormd en gechipt, ze zijn in het bezit van een gezondheidsverklaring, ze zijn met liefde gefokt, opgegroeid in een huiselijk omgeving, gewend aan kinderen en al een heel eind op weg om zindelijk te worden. Kortom, de perfecte pup! Helaas, schijn bedriegt. Papieren kunnen vervalst worden, foto’s van lieve schattige pupjes kunnen overal van internet geplukt worden en verhalen kunnen worden verzonnen.
Dat er iets niet helemaal in de haak is, kan je eigenlijk al opmaken uit het feit dat veel van dit soort aanbieders nogal wat verschillende rassen aanbieden. Dit is niet altijd makkelijk te zien omdat zij meestal onder verschillende namen adverteren. Bij één aanbieder kwam ik echter toch al zo’n veertig rassen tegen, waaronder Australian Cattle Dogs, Engelse Bulldogs, Labrador Retrievers, Rottweilers, Teckels, Bloedhonden, Koningspoedels, Whippets, Cairn Terriers, enzovoort. In dit soort gevallen kan je met 100% zekerheid zeggen dat je te maken hebt met een malafide fokker. Eigenlijk kan je geeneens van een ‘fokker’ spreken; de meeste pups worden met dozenvol, onder afschuwelijke vervoersomstandigheden, uit het Oostblok geïmporteerd. Deze hondjes zijn vaak al doodziek en vele zullen er onderweg sterven. De pups die het ‘geluk’ hebben de reis te overleven en die vervolgens in de krant of op internet – en helaas nog steeds in sommige dierenwinkels – worden aangeboden, lijken heel rustig en lief op het moment dat ze geadopteerd worden, maar de kans is groot dat ze van tevoren gedrogeerd zijn. Het is ook mogelijk dat ze gewoonweg zo ziek zijn dat er nagenoeg geen leven meer in zit. Veel mensen krijgen op zo’n moment medelijden met de pup en hoewel ze ergens misschien wel het gevoel hebben dat er iets niet klopt, nemen ze hem toch maar mee naar huis om hem daar liefdevol te kunnen verzorgen. Zeker de mensen die nog niet veel ervaring hebben en die voor het eerst een hond kopen, lopen het risico op deze manier opgelicht te worden en in de mooie praatjes van de verkoper te trappen.
Eenmaal thuis komen alle gebreken vaak al snel aan het licht. Verhalen over pups met oog- en oorontsteking, leverinfectie, diarree, wormen, vernauwde luchtwegen en longontsteking zijn bepaald niet ongewoon. Sommige pups worden zelfs zo ziek dat zij uiteindelijk geëuthanaseerd moeten worden. Naast deze medische problematiek kunnen er problemen ontstaan die in eerste instantie niet duidelijk zichtbaar zijn; de mentale littekens zitten dikwijls heel diep en soms duurt het een poosje voor de hond symptomen begint te vertonen die duiden op psychische aandoeningen. Om te begrijpen hoe ernstig deze problemen kunnen zijn, is het belangrijk meer inzicht te krijgen in de omstandigheden waarin deze pups zijn geboren.
Je hebt misschien wel eens gehoord van ‘puppy mills’. Andere woorden hiervoor zijn: hondenlegbatterij, puppiefabriek, fokschuur, massafokkerij of fokfabriek. De grootte van deze fokbedrijven – die ook gewoon in Nederland en België voorkomen – varieert; maar de omstandigheden waarin de honden verkeren zijn eigenlijk altijd hetzelfde. Zij zitten in krappe, benauwde ruimtes op elkaar gepropt en hebben nauwelijks bewegingsvrijheid, voedsel of water. Van enige hygiëne is totaal geen sprake. Soms worden de draadkooien waarin veel van deze honden hun leven moeten verslijten simpelweg op elkaar gestapeld, waardoor de ontlasting en de urine van de ene kooi in de andere druppelt. Het komt regelmatig voor dat de honden hun poten verminken of verliezen doordat zij klem komen te zitten in de onderkant van de kooi. Daarnaast zijn er door de piepkleine ruimte waarin zij zitten nog allerlei andere verminkingen en vergroeiingen mogelijk, maar medische zorg zullen ze nooit krijgen.
De teefjes die de pups moeten produceren, worden schaamteloos uitgebuit door ze elke loopsheid te laten dekken. Met erfelijke ziektes en andere afwijkingen wordt uiteraard geen rekening gehouden. De reu die het teefje moet dekken hoeft verder ook niet aan bepaalde eisen te voldoen; elke beschikbare en bereidwillige reu voldoet. Het maakt daarbij niet uit of hij familie is van het teefje, waardoor inteelt welig tiert in de massafokkerij. De fokdieren worden overigens in de meeste gevallen opgekocht door handelaren of gestolen van particulieren. Als de teefjes helemaal ‘uitgefokt’ zijn en niets meer opleveren, worden zij als oud vuil afgedankt. Zij zullen na dit afschuwelijke leven, waarbij zij voornamelijk de binnenkant van hun kennel of kooi hebben gezien, geen zachte dood vinden.
Dit zijn dus, in het kort, de omstandigheden waaronder de pups geboren worden. Wat kunnen zij hier nu precies aan over houden, behalve de hierboven genoemde fysieke problemen? Ten eerste is het natuurlijk niet moeilijk te bedenken dat de pups in de eerste, zo ontzettend belangrijke socialisatiefase niet aan de juiste prikkels worden blootgesteld; zij doen geen (positieve) ervaringen op met mensen, kinderen, andere honden, enzovoort. In deze fase wordt de basis voor de rest van hun leven gelegd en het kan daarom behoorlijk ernstige gevolgen hebben als zij nu te weinig – of zelfs helemaal geen – van dit soort indrukken opdoen.
Daarnaast worden zij veel te vroeg (gewoonlijk ergens in leeftijd van vier tot zes weken) van hun moeders en nestgenootjes gescheiden waardoor zij bijvoorbeeld geen goede bijtrem krijgen aangeleerd. De bijtrem bepaalt hoe diep en hoe hard een hond zal bijten. Honden worden niet geboren met een zogenaamde ‘zachte bek’ maar door te spelen met zijn broertjes en zusjes leert de pup zijn bijten te doseren. Zij oefenen de bijtspelletjes steeds opnieuw met elkaar en zodra er een pup te hard bijt, wordt het spel stil gelegd. Het bijtertje leert dan dat te hard bijten negatieve consequenties heeft en zal minder geneigd zijn dit gedrag te herhalen. De moeder speelt hierbij natuurlijk ook een grote rol en zij zal de betreffende pup direct corrigeren als deze zijn bek te hard gebruikt. De gevolgen voor pups die zonder moeder of zonder nestgenootjes opgroeien kunnen dus groot zijn; zij leren niet hoe zij hun bek op de juiste manier moeten gebruiken en lopen kans een slechte bijtrem te ontwikkelen.
Pups uit hetzelfde nest leren echter nog veel meer van elkaar en van hun moeder, zoals lichaamstaal en spelgedrag. Een hond die verstoken is gebleven van dit contact zal dus een behoorlijke achterstand oplopen in zijn sociale ontwikkeling en het is maar zeer de vraag of deze achterstand ooit nog kan worden ingehaald. Met de juiste opvoeding, training en begeleiding zal hij misschien nog een eind kunnen komen maar er is tot nu toe geen bewijs dat deze het belang van de eerste socialisatiefase kunnen evenaren.
Enkele veelvoorkomende gedragsproblemen bij dit soort pups zijn:
– Zindelijkheidsproblemen; de pups hebben geen andere keuze dan te poepen en te plassen in de ruimte waarin ze gehouden worden terwijl zij dit normaal gesproken het liefst een eindje bij hun nest vandaan doen. Hierdoor wordt de zindelijkheidstraining uiteindelijk een stuk lastiger.
– Agressie; de pups vertonen meer agressie naar mensen en andere honden dan pups die niet in dergelijke omstandigheden geboren worden.
– Angst om aangeraakt te worden; de pups hebben nooit fijne, positieve ervaringen met (aanrakingen door) mensenhanden op kunnen doen.
En verder nog: extreme verlegenheid/onzekerheid, overmatig blaffen, baknijd, overgevoeligheid voor prikkels van buitenaf, onvermogen tot ontspanning en niet in staat zijn grenzen te accepteren (hierover kunt u meer lezen in het boek “Bewust van hondengedrag” van Connie Berendsen). Bedenk daarbij ook dat problemen als baknijd en agressie in combinatie met de hierboven beschreven slecht aangeleerde bijtrem erg gevaarlijk kunnen zijn voor kinderen én volwassenen!
Natuurlijk zijn er nog meer problemen te noemen maar het ligt buiten het bereik van dit artikel om hier verder heel uitgebreid op in te gaan. De algemene strekking mag duidelijk zijn; pups geboren in puppiefabrieken hebben niet alleen een hele grote kans op lichamelijke aandoeningen, maar ook op mentale. Deze kunnen zo ernstig zijn dat zij het leven van de hond en de eigenaar behoorlijk kunnen ontwrichten.
Dit zijn zaken waar je echt rekening mee moet houden als je op zoek bent naar een pup. Vooral als je de pup zo snel mogelijk in huis wil hebben en je op internet gaat zoeken naar een leuk nestje, kom je al snel bij advertenties van malafide fokkers terecht. Wees kritisch en verricht wat speurwerk voor je besluit te reageren op zo’n advertentie. Trap niet in de mooie praatjes van de adverteerders, ze weten precies wat ze moeten zeggen om je over te halen! Bedenk dat je beter iets langer kunt wachten zodat je je ervan kan verzekeren dat je een gezonde pup van een betrouwbare fokker koopt. Deze korte wachtperiode staat namelijk qua tijd niet in verhouding tot een heel hondenleven vol problemen.
Tot slot is het heel belangrijk dat je je beseft dat je deze vorm van hondenhandel alleen maar helpt in stand te houden als je toch besluit een pup uit een fokschuur te nemen. De verkopers spelen handig in op je emoties en rekenen erop dat je de pup uit medelijden mee zal nemen. Je helpt hier niemand mee, ook de pup niet. Want voor elke pup die je ‘redt’, wordt er weer een teefje ergens in een schuur gedwongen om een nieuw nestje op de wereld te zetten. Uiteindelijk kan deze handel alleen maar stoppen doordat niemand er een pup koopt. Alleen zo kunnen duizenden dieren per maand worden gered.
Noot: Na 29 december 2014 mogen pups jonger dan 15 weken niet meer worden ingevoerd vanuit het buitenland. Het is vanaf die datum verplicht dat iedere hond die Nederland binnenkomt, gevaccineerd is tegen rabiës (hondsdolheid). De vaccinatie is pas geldig als deze is toegediend op een leeftijd van 12 weken en daarna 3 weken wachttijd in acht zijn genomen.
Ook de regels voor het verspreiden van dierenpaspoorten worden strenger. In een dierenpaspoort zijn de kenmerken (inclusief een chipnummer) en de gegeven vaccinaties geregistreerd. Lege paspoorten mogen straks alleen nog maar aan dierenartsen worden verkocht. Nu kan iedereen nog een dierenpaspoort aanschaffen, waardoor er makkelijk met de gegevens in een paspoort kan worden gesjoemeld. Zo circuleren in andere lidstaten bijvoorbeeld ook lege Nederlandse dierenpaspoorten. (bron: http://www.rijksoverheid.nl)
Het is te hopen dat deze maatregelen de illegale handel in pups daadwerkelijk tegen zullen gaan.